Ballonvossenjacht 2013

De ballonvossenjacht van 2013

De ballonvossenjacht 2013 was weer een fantastisch evenement. We zijn maanden bezig geweest met de voorbereiding, en het resultaat in de vorm van de eerste prijs mag er zijn. Zoals gebruikelijk wordt de ballon opgelaten bij het KNMI in De Bilt.

In 2013 is de ballon geland op De Breid in het plaatsje Maashees in Brabant dichtbij de Maas. De foto hieronder is gemaakt op de landingsplaats, en de organisatie is bezig de sonde en de parachutes uit de boom te halen waarin de ballon is geland.

In de afgelopen jaren hebben we veel tijd en energie gestoken in het voorspellen van de route van de ballon. De belangrijkste bron van informatie hiervoor komt van de Universiteit van Wyoming, die een website onderhouden met weersvoorspellingen die handig zijn voor de ballonvossenjacht.

We maken gebruik van het GFS model, waardoor al 168 uur (1 volle week) voor de vossenjacht de eerste voorspellingen kunnen worden gemaakt. De website waarop meer info kan worden gevonden is: http://weather.uwyo.edu/models/fcst/index.html?MODEL=gfs003. De voorspelling van windrichting en snelheids informatie kan op deze website uit plaatjes worden afgelezen.

Uit de informatie op deze website wordt elke 6 uur een tabel zoals hieronder gemaakt. Hierin wordt voor allerlei hoogtes informatie over druk, windrichting, windsnelheid en temperatuur verzameld.

# Deze prognose is gegenereerd op: Sun Sep 15 06:56:49 CEST 2013
# De gebruikte data is van: 2013091500
# Deze voorspelling is dus: 12 uur vooruit
#
# Velden:
# 1) druk in mbar
# 2) hoogte in meters
# 3) richting in graden [0-360]
# 4) windsnelheid in knopen
# 5) temperatuur in graden Celcius
#
10 31080 263 21 -47
20 26580 240 5 -52
30 23880 291 5 -52
50 20700 299 5 -57
70 18611 289 15 -57
100 16380 301 15 -52
150 13772 339 35 -52
200 12009 344 53 -52
250 10583 344 49 -47
300 9304 339 38 -39
350 8264 327 38 -32
400 7296 323 35 -22
450 6448 310 30 -17
500 5646 292 26 -12
550 4906 278 25 -7
600 4260 273 25 -7
650 3604 273 24 -2
700 3015 265 24 3
750 2452 260 23 3
800 1932 258 22 5
850 1433 249 16 3
900 974 249 16 8
925 738 249 16 8
950 525 249 15 12
975 311 247 1 13
1000 96 246 13 14

Met deze informatie kan de route van de ballon worden berekend, als de volgende parameters bekend zijn:

  • stijgsnelheid ballon - deze blijkt in de praktijk circa 5.0 m/s te bedragen en is uit te rekenen aan de hand van info die wordt gegeven (hoogte en tijd dat de ballon vliegt)
  • knaphoogte - deze blijkt in de praktijk tussen de 28 en 33 km hoogte te liggen. Bij het luisteren naar het baken van de ballon is het knappen hoorbaar. Zeker als je daarop de aandacht richt als de ballon hoogtes boven de 26km bereikt.
  • CW waarde - dit is wellicht de meest lastige waarde, die praktisch tussen 1.5 en 6.0 blijkt te liggen, afhankelijk van het werken van de parachutes

    • Op de zondag ochtend (15 September 2013) voor de ballonvossenjacht werden de volgende routes berekend. Het tweede plaatje laat de details zien rond de landingsplaats voor CW waardes van 3.0 en 4.5. Deze plaatjes zijn gemaakt voor de knaphoogte 28km en een stijgsnelheid van 5.0 m/s.

    Natuurlijk zijn er nog talloze andere combinaties van parameters bekeken. Opvallend daarbij was dat de ballon westelijk van de Maas zou landen bij knaphoogtes tot circa 29 km. Met deze info is de volgende strategie voor het vinden van de ballon bedacht:

  • Oplaten van de ballon meten juist noordelijk van Uden (vanaf 13:00)
  • Langskomen van de ballon valideren bij Uden (13:55)
  • Naar Boxmeer rijden
  • Luisteren wanneer ballon knapt.
  • Dalende route berekenen
  • Strategische meetpositie kiezen op de Provinciale weg die vanuit Boxmeer langs de Maas naar het zuiden loopt. Voor grotere knaphoogtes was een andere strategie uitgedacht, om de kans te minimaliseren dat we aan de verkeerde kant van de Maas zouden staan

    • Uiteindelijk hebben we de laatste controle meting op de provinciale weg tussen Vortum-Mullem en Groeningen gedaan. Toen de ballon ons daar voorbij ging, hebben we hem met de HB9CV in de hand met de auto gevolgd tot de landing.

    Het is mooi om te zien hoe de voorspelde route en de werkelijke route die de ballon heeft afgelegd erg dicht bij elkaar liggen.